Phong cách thơ Tố Hữu
Nhắc đến thơ Chế Lan Viên,ngta nói đến thơ có phong cách trí tuệ. Nói đến Xuân Diệu,ta nghĩ đến 1 nhà thơ luôn khát khao giao cảm vs đời. Còn vs Tố Hữu,Đảng và thơmcon đường cách mạng và con đường sáng tạo nghệ thuật có sự gắn bó mật thiết,khắng khít mà tác giả gọi đó là chuyện duyên kiếp...Vì vậy,trong một bài thơ của mình,Tố Hữu đã viết
Tròn 50 tuổi Đảng và thơ
Từ ấy hồn vui mãi tới giờ
Mới nửa đời thôi, còn bước tiếp
Trăm năm duyên kiếp Đảng và thơ
Thông qua những tác phẩm của TH,ta thấy rõ được pcnt thơ của ông
1)Thơ TH là thơ trữ tình chính trị
Có thể nói,đây là đặc điểm bao trùm,chi phối các đặc điểm khác trong pcnt thơ TH,bởi ông là một chiến sĩ-thj sĩ.Thơ là một sự thống nhất giữa tuyên truyền cách mạng và cảm xúc trữ tình.
-Thơ ông chủ yếu khai thác cảm hứng từ đời sống chính trị của đất nước,từ tình cảm chính trị của bản thân tác giả.Mọi sự kiện,vấn đề của đời sống CM thông qua trái tim nhạy cảm của ông đều có thể trở thành đề tài,cảm hứng nghệ thuật thực sự. TH là nhà thơ của lý tưởng cộng sản.Ông làm thơ trước hết là để phục vụ cho sự nghiệp CM.Trong thơ TH,dù đề tài,ND,cảm hứng có đa dạng đến đâu thì vẫn nhất quán ở chỗ: lấy lý tưởng cách mạng,quan điểm chính trị làm hệ quy chiếu.TH nhiệt tình ca ngợi lý tưởng CM,đối vs nhà thơ,lý tưởng là ''mặt trời chân lý''
-Hồn thơ TH luôn hướng tới cái ''ta'' chung vs lẽ sống lớn,tình cảm lớn ,niềm vui lớn.Ngay từ đầu,cái tôi trữ tình trong thơ TH là cái tôi chiến sĩ,sau là cái tôi nhân danh Đảng,nhân danh cônhgj đồng dân tộc
+)Lẽ sống lớn của TH là chiến đấu,hi sinh vì CM,vì một ngày mai tươi sáng
Ngày mai bao lớp đời dơ
Sẽ tan như đám mây mờ đêm nay
+)Tình cảm lớn là tc đối vs quê hương,Tổ quốc,đất nước,nhân dân,vs lãnh tụ,ca ngợi đạo lý'' uống nc miss nguồn''
Có gì đẹp trên đời hơn thế
Người yêu người,sống để yêu nhau
+)Niềm vui trong thơ ông ko nhỏ bé,tầm thường mà là niềm vui lớn,sôi nổi hân hoan,rực rỡ ,và tươi sáng nhất là những vần thơ viết về chiến thắng:
''Tôi lại nhìn như đôi mắt trẻ thơ
Tổ Quốc tôi chưa đẹp thế bao giờ
Xanh núi, xanh sông,xanh đồng,xanh bể
Xanh trời xanh của những ước mơ''
2)Thơ TH thiên về khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn
-TH coi những sự kiện lớn của ĐN là đối tượng chủ yếu.Ông luôn đề cập đến những vấn đề lịch sử có tính chất toàn dân
-Cảm hứng chủ đạo: cảm hứng lịch sử-dân tộc chứ ko p cảm hứng thế sự đời tư.
-Nhân vật trữ tình trong thơ ông luôn đại diện cho phẩm chất của giai cấp,của dân tộc;mang vẻ đẹp của lý tưởng cách mạng.Đến cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước,họ đã được nâng lên thành những hình tượng anh hùng,mang tầm vóc thời đại & lịch sử,nhiều khj đc thể hiện=bút pháp thần thoại hóa:
+) đó là những chiến sĩ giải phóng quân kiên cường,bất khuất:
Hoan hô anh giải phóng quân
Kính chào anh, con người đẹp nhất
Lịch sử hôn anh chàng trai chân đất
Sống hiên ngang, bất khuất ở trên đời
Như Thạch Sanh của thế kỉ hai mươi
Một cây ná,một cây chông cũng tấn công giặc Mĩ
+)Đó là mẹ Tơm-người mẹ nghèo đã nuôi giấu,che chở cán bộ:
''Thương người chiến sĩ căm Tây Nhật
Buồng mẹ,buồng tim giấu chúng con''
+)Đó là mẹ Suốt,người mẹ Q.Bình bất chấp nguy hiểm chèo thuyền đưa bộ đội qua sông giữa làn mưa bom bão đạn kẻ thù.
+)Đó là chị TR`.Thị Lý-người con gái miền Nam anh hùng
''Ôi trái tim em,trái tim vĩ đại
Còn một giọt máu tươi,còn đập mãi
Ko p cho e,cho lẽ phải trên đời
Cho quê hương,cho Tổ quốc loài người''
-Cảm hứng chủ đạo:cảm hứng lãng mạn cách mạng.Thơ ông luôn hướng tới ngày mai,tương lai,khơi dậy niềm vui,lòng tin tưởng & say mê đối vs con đường CM
''Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Đèn pha bật sáng như ngày mai lên''
Đến cuộc kháng chiến chống Mĩ,TH viết:
''Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai''
3)Thơ TH có giọng điệu riêng: tâm tình,ngọt ngào,tha thiết
-Giọng điệu đó được thừa hưởng từ điệu hồn con người xứ Huế,những câu ca,giọng hì mái nhì,mái đẩy,nam ai nam bình...Đó còn xuất phát từ quan niệm của nhà thơ: Thơ là tiếng nói đồng ý,đồng chí,đồng tình
-Biểu hiện:
+)Thể hiện rõ nhất ở cách xưng hô gần gũi,thân mật.Dù trò truyện tâm tình hay tuyên truyền CM vẫn 1 giọng điệu ngọt ngào,tha thiết:
''Anh vệ quốc quân ơi!
Sao mà yêu anh thế''
Hay
''Ta về mình có nhớ ta
Ta về ta nhớ những hoa cùng người''
Khj kêu gọi chiến đấu,cũng vẫn giọng điệu ấy:
''Anh chị em ơi!
Hãy giương súng lên cao chào xuân 68
Xuân VIệt Nam,xuân của lòng dũng cảm''
+)Đó còn là sự cảm hòa giữa người và cảnh: đồng cảm,sẻ chia vs thi nhân xưa:
''Nỗi niềm xưa nghĩ mà thương
Dẫu lìa ngó ý còn vương tơ lòng
Nhân tình nhắm mắt chưa xong
Biết ai hậu thê khóc cùng Tố Như''
+)Đó còn là tình cảm gắn bó,thủy chung vs những con người cách mạng
<Việt Bắc>
4)Thơ TH đậm đà tính dân tộc
Kế thừa truyền thống thơ ca dân tộc,đặc biệt là thơ ca dân gian và thơ ca cổ điển,thơ TH đậm đà tình dân tộc trong ND & NT
-Về ND: hiện thực đời sống CM,những tình cảm chính trị,đạo lý CM qua cảm nhận của TH đã hòa nhập,gắn bó vs truyền thống tinh thần,tư tưởng đạo lý của con người VN.
-Về NT:
+)Thể thơ: TH sử dụng nhuần nhuyễn các thể thơ dân tộc(lục bát,song thất lục bát,...) và có nhiều sáng tạo làm phong phú thêm cho các hình thức thơ này
VD:(nhiều)
+)Ngôn ngữ: rất gần vs lối nói của dân tộc(so sánh,ví von,...),sử dụng thj liệu là thành ngữ,tục ngữ,...
''Nhớ j như nhớ ny
Trăng lên đầu núi,nắng chiều lưng nương''
Hay
''Mình đi mình lại nhớ mình
Nguồn bn nc nghĩa tình bấy nhiêu''
+)Chiều sâu của tính dân tộc trong thơ TH là ở nhạc điệu.CLV đã nhận thấy:''Âm nhạc như hồn của dân tộc,theo sát các ý thơ của TH,làm cho hiện đại mà vẫn rất VN''.
''Tôi trở về quê mẹ nuôi xưa
Một buổi trưa nắng dài bãi cát
Gió lộng xôn xao,sóng biển đu đưa
Mát rượi lòng ta ngân nga tiếng hát''
Hay:
''Em ơi Ba Lan mùa tuyết tan
Đường bạch dương sương trắng nắng tràn''
Ở đây,TH đã phát huy cao độ tính nhạc nhờ việc sử dụng các từ láy,thanh điệu và vần thơ
---> Nghệ thuật hướng về tính truyền thống hơn là sự tìm tòi,đổi mới